Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ông vừa có bài viết nhan đề “Rome and the Church in the United States”, nghĩa là “Rôma và Giáo hội tại Hoa Kỳ”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Đức Tổng Giám Mục Michael J. Curley của Baltimore, người đã làm phép Thêm Sức cho cha tôi, là một người Ái Nhĩ Lan hiếu chiến, thích gây sốc cho người khác bằng ngôn từ thiếu tế nhị. Trong một cuộc trò chuyện với nhà sử học vĩ đại John Tracy Ellis, Đức Cha Curley, người từng có nhiều cuộc tranh chấp với Vatican, đã từng buột miệng nói: “Rôma sẽ lợi dụng các ông, ngược đãi các ông, rồi vứt bỏ các ông!” Giống như những câu nói khoa trương khác của Đức Cha Curley, đó là một sự phóng đại, nhưng chứa đựng một phần sự thật: Chính quyền Rôma thường gặp khó khăn trong việc nắm bắt đặc điểm và thành tựu riêng biệt của Giáo hội tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ít Giáo hội nào có quy mô và tầm quan trọng như Công Giáo Hoa Kỳ lại trung thành (và hào phóng) với “Rôma” như chúng ta. Đó không phải là lời khoe khoang; đó là một sự thật lịch sử và thực nghiệm.

Đức Tổng Giám Mục Timothy Broglio của Tổng Giáo phận Quân đội Hoa Kỳ là người hoàn toàn trái ngược với Đức Tổng Giám Mục Curley về nghệ thuật hùng biện. Là một cựu binh trong ngành ngoại giao của Tòa Thánh với kinh nghiệm lâu năm tại Vatican, Đức Tổng Giám Mục Broglio lựa chọn từ ngữ rất cẩn thận. Tôi cho rằng những câu mở đầu trong bài phát biểu cuối cùng của ngài trên cương vị chủ tịch Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, tại cuộc họp thường niên ở Baltimore tháng trước, đã được soạn thảo rất kỹ lưỡng. Chúng xứng đáng được chú ý kỹ càng:

Trong bài diễn văn tại chức cuối cùng này, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự ủng hộ của quý vị và sự đoàn kết bền chặt mà chúng ta cảm nhận được hàng ngày từ các vị giám mục tạo nên Hội Đồng này. Tôi biết rằng chúng ta đoàn kết, nhưng tình huynh đệ ấy đã thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết trong những thời điểm khó khăn của ba năm qua. Tôi vô cùng biết ơn.

Trong những trường hợp khác, lời bày tỏ lòng biết ơn đó có thể chỉ là phép lịch sự. Nhưng xin lưu ý rằng Đức Tổng Giám Mục không nhấn mạnh lòng biết ơn của mình đối với sự hợp tác, hỗ trợ hay tình đồng nghiệp của các giám mục anh em. Ngài nhấn mạnh sự trân trọng của mình đối với sự đoàn kết của các ngài. Tôi cho rằng đó không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Trong những năm gần đây, quan niệm cho rằng các giám mục Hoa Kỳ là một nhóm chia rẽ và hay gây tranh cãi đã lan rộng khắp Giáo hội thế giới, đến mức tôi đã được các giáo sĩ cao cấp từ Phi Châu và Á Châu hỏi, và hầu như bằng cùng một giọng điệu, “Có phải các giám mục Hoa Kỳ đang chia rẽ sâu sắc không?” Tin đồn thất thiệt này lan truyền như thế nào? Nó đã được lan truyền khắp các nước nói tiếng Anh bởi tờ Tablet có trụ sở tại Luân Đôn; nó đã được lan truyền khắp thế giới Công Giáo nói tiếng Pháp bởi tờ La Croix International; và người ta có thể hình dung rằng các cơ quan truyền thông đó đã tiếp thu câu chuyện hư cấu (và trong một số trường hợp là ác ý) như thế từ tờ National Catholic Reporter và từ Massimo Faggioli của tờ Commonweal (người có quan điểm sai lệch về Giáo hội ở Hoa Kỳ, và quan điểm này càng trở nên tồi tệ hơn sau khi ông chuyển từ Villanova đến Dublin).

Lời đồn thổi về sự bất hòa và chia rẽ trong hàng ngũ các giám mục thường đi kèm với những câu chuyện hoang đường khác: rằng các giám mục Hoa Kỳ rất ghét, thậm chí thiếu tôn trọng Đức Giáo Hoàng Phanxicô; rằng các giám mục Hoa Kỳ có quan hệ mật thiết với Đảng Cộng hòa; rằng trong các vấn đề chính sách công, các giám mục Hoa Kỳ chỉ quan tâm đến vấn đề phá thai; rằng các giám mục Hoa Kỳ không làm đủ cho người di cư và người nhập cư. Trong mỗi trường hợp, sự thật lại hoàn toàn trái ngược.

Các giám mục nói chung vô cùng trung thành với Đức Giáo Hoàng Phanxicô, ngay cả khi ngài khiến đời sống mục vụ của họ trở nên khó khăn hơn với (lấy hai ví dụ) sắc lệnh Amoris Laetitia và Traditionis Custodes. Các giám mục không hề chịu ơn Đảng Cộng hòa cũng như Đảng Dân chủ. Các giám mục lên tiếng trước công chúng về nhiều vấn đề, và các ngài làm điều đó bằng tiếng nói của lý trí công chúng, chứ không phải như những “chiến binh văn hóa” (một biệt danh ngớ ngẩn khác do những kẻ ngu dốt đặt cho họ). Và Giáo hội tại Hoa Kỳ làm nhiều hơn bất kỳ tổ chức nào khác trong nước để giúp đỡ người di cư và người nhập cư.

Thật buồn khi nghĩ rằng hình ảnh méo mó về Giáo hội Hoa Kỳ mà người ta thấy trên phạm vi quốc tế và ở Rôma không chỉ được tạo ra bởi những nhà báo và bình luận viên bất mãn, những người cam kết với dự án thất bại về “Công Giáo đơn giản hóa”, mà còn bởi một số giám mục người Mỹ, những người bất mãn vì là một phần của thiểu số rõ rệt trong hội đồng giám mục. Nếu đúng như vậy, và tôi e rằng đúng là như vậy, thì một sự vi phạm nghiêm trọng tính tập thể mà Công đồng Vatican II kêu gọi các giám mục của mỗi Giáo hội địa phương phải sống, cả về mặt hoạt động và tình cảm, đang được thực hiện. Và điều đó cần phải chấm dứt.

Những tháng đầu tiên của triều Giáo Hoàng mới đã chứng kiến sự nhấn mạnh trở lại của Đức Giáo Hoàng về sự thống nhất trong Giáo hội. Tôi hy vọng rằng những người lan truyền thông tin sai lệch về một hàng giám mục Mỹ không thống nhất sẽ ghi nhớ điều đó.

Source:First Things